کاشی معرق چیست؟

مقرنس آن شامل 14 ردیف است که در رأس آن شمسهای زیبا قرار گرفته است و در ساخت آن بیش از 300 مترمربع کاشی معرق کار شده است. بزرگترین ایوان با مقرنس معرق با بهره گیری از معماری ایرانی در جهان میباشد . کلمه «عتیق» به معنی «کهنه» نشان دهنده قدمت صحن میباشد. این رواق هفت صفه دارد که سه صفه آن به طرف دارالسیاده و سه صفه به طرف دارالسلام و یک صفه به طرف مسجد گوهرشاد و این صفهها به استثناء یک صفه باز شده و ارتباط بین دارالحفاظ و رواق دارالسیاده و دارالسلام و مسجد برقرار شده و زوار از آنها رفتوآمد دارند و کف آن با سنگ مرمر مفروش و دیوارها و سقف آن با روش بسیار زیبائی آئینه کاری شدهاست. این رواق در بین سالهای ۱۳۵۰ الی ۱۳۵۲ بنا گردیدهاست. بین سالهای ۱۳۴۲ و ۱۳۴۴ به اهتمام تیمسار سپهبد امیر عزیزی، نایب التولیه وقت، مسقف گردید و تعمیراتی در آن صورت گرفت و رواق دارالعزه نامیده شد. رواق دارالحفاظ با مساحت ۲۱۷ متر مربع در جنوب حرم امام رضا و شمال مسجد گوهرشاد در شهر مشهد قرار دارد و به دستور بانو گوهرشاد در اوایل قرن نهم هجری بنا شدهاست. زیربنای این صحن با احتساب زیرزمین آن، ۱۹۰۶۵ مترمربع، مساحت فضای باز صحن حدود ۷۳۰۲ مترمربع و فضای غرفههای صحن حدود ۴۶۲۲ متر مربع است.

در هر طبقه تکیه، غرفهها و طاق نماهایی مشرف به فضای مرکزی وجود داشتند که هرکدام برای یکی از بزرگان کشوری و اعیان در نظر گرفته شده بود. اکنون موزههای آستان قدس رضوی، با ۱۶ گنجینه تخصصی در چهار ساختمان شامل موزهٔ قرآن و نفایس، موزهٔ مرکزی، موزهٔ تخصصی فرش و موزهٔ مردمشناسی در ۱۷ هزار متر فضای نمایشی، بیش از ۸ هزار قطعه نفیس را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار میدهند. منطقه یک شامل بافت تاریخی شهر، منطقه دوم شامل بافت نوساز شهر و ناجی آباد، منطقه سوم شامل محلههای لتحر، حسنآباد، صفیآباد و شهرک ۲۲ بهمن، منطقه چهارم شامل فین و محور امیرکبیر، منطقه کاشی پرسلانی پنجم شامل میباشد. در دهه ۱۳۵۰ شمسی شهرداری اردکان جهت احداث خیابان شریعتی شریفآباد بخشی از بافت تاریخی و ارزشمند محله زرتشتی نشین را تخریب کرد. به این بست «بست علیا» یا «بست بالا خیابان» هم میگویند که برگرفته از خیابان معروف شهر مشهد در سمت شمال غربی حرم امام رضا است که در زمان شاه عباس صفوی احداث شدهاست. این بنا از شمال به رواق دارالسعاده و از جنوب به رواق دارالذکر و رواق دارالعزه و از مشرق به صحن آزادی و از مغرب به رواق دارالسلام منتهی میشود.

پروژه ساخت این رواق در سال ۱۳۷۷ آغاز و در سال ۱۳۸۱ پیان یافت. به دلیل افزایش روزافزون زائران، طرح تغییر کاربری این صحن به رواق، تصویب شد و در اواخر سال ۱۳۸۱ آغاز شد. ساخت این رواق در سال ۱۳۶۵ آغاز و در سال ۱۳۶۸ به پایان رسید. پیکر وی را به مشهد آوردند و ایشان را در همین رواق دفن کردند. صحن امام خمینی که پیشتر به نامهای صحن موزه و صحن پهلوی شناخته میشد، در سالهای ۱۳۱۶ تا ۱۳۲۴ شمسی مقابل خیابان امام رضا ساخته و ساختمان کتابخانه و موزه در انتهایش بنا شد و به همین علت به صحن موزه مشهور شد. این ایوان در سال ۱۲۸۲ هجری قمری توسط عضدالملک قزوینی طلاکاری شد. از نماز جمعه شهر مشهد گرفته تا سخنرانی سالانه رهبر جمهوری اسلامی ایران در نخستین روزهای سال نو، همه در این رواق بزرگ اجرا میشود. ساخت این رواق در سال ۱۳۶۹ شروع شده و تا سال ۱۳۷۱ ادامه پیدا کرد. دارالخلاص در گذشته به دارالشرف و دارالولایه راه داشت و در توسعه سال ۱۳۷۳ این بنا جزء شمال دارالسیاده و مسجد بالاسر درآمده است. بنای امامزاده ابراهیم در یک کیلومتری شمال روستای دربند از توابع بخش سنخواست جاجرم واقع است.

صحن هدایت زیربنای ۱۷۹۸۰ مترمربعی دارد و در ضلع شرقی حرم رضوی واقع شدهاست. در صورت تمایل نیز امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر وجود دارد. صرفه به مقیاس: وقتی منحنی هزینه کل در دراز مدت به سمت پایین شیب پیدا کند، مقادیر بالاتر هزینه، متوسط کمتری دارند. معمولاً کارخانهها و فروشگاهها پالتهای کاشی را در حجمهای مختلفی ارائه میدهند که میتواند شامل تعداد کاشی بیشتری باشد تا از هزینههای حمل و نقل کمتری بهرهمند شوید. برای آب و هوای گرم و مرطوب اهداف شامل اجتناب از رطوبت تابستان تأمین تهویه در تابستان و نگه داشتن حرارت در زمستان میباشند. ایوان شمالی صحن موزه که اکنون بخشی از حیاط ورودی به رواق امام خمینی از سمت صحن آزادی (صحن بعثت) بهشمار میآید، بهشکل طاقنما اجرا شده و تزیینات آن شامل کتیبه و انواع نقوش هندسی و گیاهی است. ارائه خدمات در این رواق به کودکان کاملاً رایگان است. مدرسهای که به نامهای «مدرسه سلطانی» و «مدرسه مادر شاه» معروف بود، حالا به «مدرسه امام صادق» شناخته میشود. در سال ۱۲۸۸ق، برای ورود به حرمخانه (اندرونی) از خیابان درب اندرون، سردرِ باشکوهی میسازند که به سردرِ الماسیه (باب همایون) معروف بود.